Network Eğitim Notları I - İşletim Sistemlerine Genel Bakış


Bu yazımızda Network ve Windows NT Server Version 4.0 üzerinde yoğunlaşacağız. 2000 ve XP’ye değinmeyeceğim çünkü asıl olan temeldir. Bu temeli yükseltmek ise her birimizin bireysel görevidir. Önünüzde bulunan bu döküman içerisinden Network konusunda detaylı, Windows NT Server için başlangıç aşamasında gerekli ön bilgileri bulacaksınız. Windows NT konusunda daha geniş bilgiler bulabileceğiniz kitaplar dökümanın sonunda ayrıca tavsiye edilmiştir. Özellikle başlangıç için bu dökümanı okuyarak öğrenebileceğimize, bildiklerimizi pekiştirebileceğimize inanıyorum. Başarıya ulaşmanın temel iki şartı kendinize güvenmeniz ve başaracağınıza inanmanızdır.
Sorunne.net
  İŞLETİM SİSTEMLERİNE GENEL BAKIŞ
OPERATİNG SYSTEM (İşletim Sistemi): Donanımı kontrol eden ve uygulama programlarının yazılabileceği tabanı oluşturan sistem programlarıdır.
 İki Tür Etkileşim vardır:
a)  Komut Satırı (DOS) veya Unix
b)  Grafiksel  (Windows ) veya Linux
1985’lerde ağ işletim sistemleri hızla gelişmeye başlamıştır. Peer-to-peer ağlarda bilgisayarlar kaynak paylaşabilir. Server-centric ağlarda özel bir bilgisayar ağa hizmet etmek için kullanılır. 1989 yılında ağ işletim sistemleri satan firmaların özel protocol’ler yerine açık protokolleri destekleme kararı alması sektörün hızlı bir büyüme trendine girmesine yol açmıştır. Buna göre firmalar farklı işletim sistemleri arasında çok kolay geçişler yapabilecekti. Nitekim sonuç beklenildiği gibi oldu. Firmalar (özellikle büyük ve orta ölçekli olanlar) birden fazla işletim sistemini kendi networklerinde aynı anda kullanmaya başladılar. Bunun doğal bir sonucu olarak sistem yazılım firmaları arasında  büyük rekabet ortamı oluştu. Kurstaki amacımız öncelikle Microsoft firmasının işletim sistemi olan Windows NT’yi çok iyi kavramak daha sonra enterprise diye tanımladığımız networklerde NT’nin neler başarabildiğini görmektir. Asıl konuya geçmeden önce işlemciler ve işletim sistemleri hakkında genel bilgileri hatırlayalım.
 İŞLEMCİLER
CISC İşlemciler: Intel x86 tabanlı işlemcilerdir. Çok sayıda ve uzun makina kodu içerirler.
RISC İşlemciler: 80 li yıllarda geliştirilen işlemcilerdir. Makina komutları az sayıda ve kısa komutlardır. Bu nedenle daha iyi performans sağlamaktadırlar.
RISC işlemciler CISC’lere göre çok daha hızlıdır. Ancak piyasaya daha sonra girdiği için eski işletim sistemlerin ile çalıştırıldığında performans kalitesi düşmektedir. İşlemciler NT’de çok büyük önem taşır. NT aslında intel işlemciler için yazılmış bir işletim sistemidir. Ancak RISC işlemcilerde de çalışabilmektedir. Ama bu işlemcilerde NT’yi verimli olarak kullanmak için dikkat etmek gerekiyor. Kısacası  CISC ve RISC işlemciler arasında kurulumlarda da olmak üzere birçok farklılıklar bulunmaktadır.

                                   İŞLETİM SİSTEMLERİ

            İşletim sistemlerine genel bir bakış yapalım. Onları incelerken dikkat ettiğimiz gereken bir kaç kriter var, lütfen sizde o kriterlerin neler olduğunu bulmaya çalışın.
DOS: 16-bit çalışır. Tüm x 86 tabanlı PC lerde kullanılır. Komut satırı etkileşimi kullanır. Bellek ve sabit diskte az yer kaplar, kurulumu ve kullanımı çok kolaydır. Düşük konfigurasyonlu PC lerde çalışabilmektedir.
 WINDOWS 3.1: 16-bit yapıda olup, DOS la beraber çalıştığı için tam bir işletim sistemi sayılmamıştır. Ama ilk olarak grafik arabirimi, multimedya ve çok görevlilik desteği vermesi kullanıcılara büyük avantajlar sağlamış buna bağlı olarak  PC kullanımını önemli ölçüde arttırmıştır. Eğer Windows 3.1 çıkmasaydı insanlar komut satırlarına mahkum olduğu için PC’ler eminim günümüzdeki kadar yaygın kullanıma sahip olamayacaktı.
WINDOWS 95/98:  Windows 3.1 den sonra yepyeni bir kullanıcı ara yüzüyle geldi ve tam bir işletim sistemiydi. Dünyada 150 milyondan fazla satıldı. 32- bit mimari, gerçek çok görevlilik, plug and play, DOS’tan bağımsızlık önemli  avantajlarından bir kaç tanesidir. Bill Gates 95 için şöyle demiştir: “Windows everywhere”. Ve gerçekten de bugün söylediği gibi oldu öyle değil mi.
 WINDOWS NT :Bu kısmı dikkatli okuyalım!!
1980’lerde IBM ve Microsoft, OS/2 işletim sistemini ortak bir çalışma ile yürütüyorlardı. Sonra Microsoft ayrıldı. 1988’de David N.Cutler yönetiminde  NT çalışmalarına başlandı. 93’te ilk defa piyasa ile tanıştı. NT nin kısaca gelişimi şöyle olmuştur.

WINNT 3.1                             1993 YAZ
WINNT 3.5                             1994 YAZ
WINNT 3.51                           1995 HAZİRAN
WINNT 4.0                             1996 YAZ
 Tarihsel bir süreçte NT uygulamalarının incelediğimizde NT 3.1 DOS ve Windows 3.1 in yanında ağ hizmet birimi olarak gelmiştir. Arabirimi Windows 3.1 ve 95 ile aynıdır. 32-bit mimari ile 4 GB adresleme, öncelikli çok görevlilik, kullanıcı düzeyinde güvenlik gibi özellikleri bulunmaktadır. Piyasada en çok uygulama ve SQL server olarak kullanılmaktadır. Bunun yanında gelişen internet ortamlarında Proxy ve  Exchange server gibi ek uygulamalarıda sık kullanılmaktadır. Kurulum olarak hemen hemen Windows 95 ile aynı zorluktadır. Bunun dışında Windows 95’te yer alan plug and play özelliğinin olmaması en büyük dezavantajlarından biridir.
 Yine Bill Gates’in şu cümlesi ile insanların neden NT’yi tercih ettiğini kısaca özetleyebiliriz: “Niçin NT’ye ihtiyacınız olduğunu bilmiyorsanız muhtemelen NT’ye ihtiyacınız yoktur.”
 Bu aşamada NT’nin piyasada çok popüler olmasının bir kaç nedenini kısaca sıralamamız faydalı olacaktır. Öncelikle kurulumu diğer ağ işletim sistemlerine göre çok daha kolaydır. Mükemmel bir güvenlik yapısının yanında windows tabanlı her türlü programı destekliyebilmektedir. Ayrıca windows işletim sistemi yüklü bilgisayarları network ortamında kolayca denetleyebilme özelliğine sahiptir. Bu özellikleri gözönüne alındığında windows tabanlı pc lerden oluşan ağlar için  en uygun server NT dir.
 Microsoft her yeni sürümünde NT nin rakiplerine göre eksik kalan yönlerini geliştirmiş ve buna bağlı olarak da sektördeki pazar payını %60 lara kadar çıkartmıştır. Windows NT 4.0 versiyonunda Netware firmasının Nowell işletim sistemi hedef seçilmiş ve istenilen  amaca ulaşılmıştır. Nowell e olan talep ciddi oranda azalmış, pazardaki payını  NT ye kaptırmıştır. Microsoft NT nin son sürümüyle (Windows 2000) de aynı stratejiyi Unix için uygulamaktadır.
 NETWARE:
 Novell Netware günümüzde 40.000 LAN üzerinden yaklaşık 4.000.0000 kişiye hizmet vermektedir.. 1991 yılına kadar küçük bir ağa ihtiyacı olan işletmeler için Entry Level System Netware ürünü yeterli oldu. Sonra masa üstü PC ler için Personal Netware ve Peer-to-peer ağlar için Netware Lite çıktı. Personal Netware tamamen DOS ve Windows 3.1 için çıkmıştı. Bu yeni sistem hem onlara uyumlu, hem de onların yerine geçebilecek bir işletim sistemiydi. Advanced Netware ise daha büyük ağlar için tasarlanmış bir üründü. Fakat bu ürün de  ancak 1000 kullanıcıya kadar destek verebiliyordu.
Günümüzde ençok kullanılan sürümü Netware 4x dir. Sınırsız sayıda kullanıcı desteği vermektedir; ancak NT ve OS/2 sağladığı sistem bozulmalarına karşı koruma ve öncelikli çok görevliliği desteklememektedir. Bunun yanında aygıt sürücülerinin otomatik olarak yüklenebilmesi Netware in en büyük avatajıdır.
 NT nin Netware için devreye soktuğu geçiş servisleri:
1)      NT 3.1 e NWLink= IPX/SPX uyumlu bir aktarma katmanı
2)      NT 3.5 e Gateway for Netware ve Migration Tool for Netware .
3)      NT 3.51 e File and Print Services for Netware
 UNIX:

 

UNIX tarihinde Digital ve AT&T firmaları vardır. 1973’te UNIX AT&T’nin BELL Labaratuarlarında C programlama diliyle yazılmıştır. Ancak Federal Commission bilgisayar ürünü satmayı yasakladığı için AT&T de ürününü okul ve kamu kuruluşlarına ücretsiz dağıttı ve böylece ilk ağ işletim sistemi kullanılmaya başlandı. Zaten internet oluşumuda bu networklerin birleşmesiyle başlamıştır. UNIX bir mainframe’dir.
 OS/2:
OS/2 ilk olarak IBM ve Microsoft’un ortaklaşa çalıştığı bir proje idi. Microsoft ayrılınca IBM projeyi kendisi devam ettirdi. 4 MB RAM 20 MB sabit disk üzerinde çalışabilen ilk OS/2 sürümü IBM tarafından 1985 yılında piyasaya sürüldü. OS/2 NT den çok daha önce  piyasa ile tanışmasına rağmen uzun yıllar ciddi bir başarı sağlayamamıştır; ta ki 1994 e kadar. 1994 te pazara sürülen ve Merlin olarak da tanınan yeni versiyon OS/2 WARP ile  müthiş bir çıkış yapmıştır.

OS/2 WARP ın Özellikleri
·         Nesneye yönelik 32-bitlik işletim sistemi.
·         Bonus pack lerle gelen yardımcı programlar.
·         Dos un FAT ine karşılık HPFS
·         Değişik platform desteği
·         Internete erişim
·         20.000 kelimelik sözlük
·         Uzak erişim

 Bütün bu özellikleri taşıyan Merlin çok büyük bir atak yaptı ama piyasada yine problemler yaşadı. Bu problemlerin en büyüğüde kuruluım oldu.

Yorum Gönder

xxxxxx