SuperScope:
Superscope,birden fazla scope’un bir scope gibi yönetilmesini sağlar.Genellikle DHCP sunucunun, aynı fiziksel subnetde birden fazla IP subnetine hizmet vermesi gereken durumlarda kullanılır.Peki bu duruma neden ihtiyaç duyarız? Bunu şöyle bir örnekle açıklamaya çalışalım.Örneğin çalıştığınız şirket zamanında bir adet C sınıfı IP adresi almış ve istemci bilgisayarlar bu IP adreslerini kullanıyorlar.Daha sonra şirketinizde çalışan eleman sayısı artmış ve buna bağlı olarak da networkdeki istemci bilgisayar sayısı artmıştır.Bu durumda şirketinize ikinci bir C sınıfı IP adresi alarak yeni istemcilere bu IP adres aralığındaki adreslerden dağıtmak isteyeceksiniz.Kullandığınız IP adres aralıkları farklı olduğu için bunları bir scope’da toplayamayacaksınız.Bu engeli aşmak için her iki IP adres aralığını kapsayan birer adet scope tanımlayıp bu iki scope’u içine alan bir superscope oluşturmalıyız.Böylece DHCP sunucumuz her iki IP subnetine’de hizmet verecektir.
Superscope oluşturmak için daha önceden tanımlanmış en az bir tane scope oluşturulmuş olmalıdır.Superscope oluşturulcuktan sonra bu superscope’a scope’lar eklenebilir yada çıkartılabilir.Şimdi sırasıyla Superscope oluşturmak için izlenmesi gereken adımları izleyelim.
İlk önce DHCP konsolunda DHCP sunucunun üzerine mouse ile sağ tıklayıp açılan menüden “New Superscope” seçeneğini seçiyoruz.Karşımıza çıkan Hoşgeldiniz ekranını Next butonuna basarak geçiyoruz.Bir sonraki pencerede oluşturacağımız superscope için bir isim girmemiz isteniyor.Uygun değeri girip Next butonuna bastığımızda karşımıza bu superscope’un içereceği scope’ların seçimin yapıldığı Şekil 30’deki pencere ile karşılaşırız.Bu pencerede listelenen scope’ları Shift tuşuna basarak seçiyoruz.Scope’ları seçtikten sonra Next butonuna basarak superscope oluşturma işlemini bitiriyoruz.
Şekil 30
Netsh Komutunu Kullanarak DHCP Sunucuyu Komut Satırından Yönetmek:
Netsh, Windows 2000’in bazı network bileşenlerinin (örneğin yönlendirme arayüzlerinin,RAS,DHCP ve WINS gibi servislerin) komut satırından yönetilmesini sağlayan bir yardımcı programdır.Bu program üç farklı modda çalışabilir;
Online:Bu modda ,Netsh komut satırından girilen komutlar hemen çalıştırılırlar.
Offline:Bu modda ,Netsh komut satırından girilen komutlar biriktirilirler ve kullanıcının coommit komutunu girmesiyle toplu halde çalıştırlırlar.
Script :Bu modda etsh komutlarını içerien bir script dosyası exec komutu yardımıyla çalıştırılır.
Netsh ,Netsh Helper DLL olarak adlandırılan dosyaları kullanır. Sisteminizde yüklü bulunan Helper DLL’leri görmek için komut satırına geçip netsh yazarak netsh komut satırını çalıştırın.Netsh komut satırına geçtikten sonra show helper komutunu yazarsanız Şekil 31’da gösterilen şekilde görüldüğü gibi sisteminizde yüklü bulunan Helper DLL’leri görebilirsiniz.
Şekil 31
Yukarıdaki şekilde de görüldüğü gibi DHCP için kullanılan Helper DLL’inin adı DHCPMON.DLL’dir.
Yukarıdaki şekilde de görüldüğü gibi DHCP için kullanılan Helper DLL’inin adı DHCPMON.DLL’dir.
Bu kadarlık Netsh girişinden sonra bu konut satırını kullanarak DHCP sunucuyu nasıl konfigüre edebileceğimize değinebiliriz.Netsh komut satırına geçtiğimizde komut satırınetsh> şeklinde olacaktır.Netsh komut satırını çalıştırdıktan sonra dhcp yazarak dhcp altbileşenine geçiş yapıyoruz.Komut satırı bu sefer dhcp> şeklini alacaktır.Burada kullanabileceğimiz komutların bir listesini görmek için list komutunu yazıyoruz.Karşımıza bulunduğumuz düzeyde kullanabileceğimiz komut listesi çıkıyor.(Şekil 32)
Şekil 32
Bu düzeyde kullanabileceğiniz komutlar add server,delete server, show server ve server [\\servername/ipaddress] komutlarıdır.Örneğin burada show server komutunu girerek Active Directory ‘de tanımlı DHCP sunucuların bir listesini görebilirsiniz.Yönetmek istediğiniz sunucuya bağlanmak için ise komut satırına şunları yazmalısınız.Örneğimizde bağlanacağımız DHCP sunucunun ismi halil’dir.(Eğer lokal bilgisayarda yüklü bulunan DHCP servisini konfigüre edecekseniz sunucu ismini yazmanıza gerek yoktur.)
server \\halil
Bu komutu girdikten sonra komut satırı dhcp server> şeklinde değişecektir.Buda demektir ki artık DHCP sunucumuzu konfigüre edeceğimiz düzeye indik.Şimdi bu düzeyde kullanabileceğimiz komutları görmek için de list komutunu yazıyoruz.Karşımıza DHCP sunucuda kullanabileceğimiz 44 adet komut sıralanıyor. (Şekil 33)
Şekil 33
Bu komutların ne işe yaradığını yanlarındaki açıklamaları okuyarak ögrenebilirsiniz.Örneğin bağlı bulunduğunuz DHCP sunucuda yeni bir scope oluşturmak istiyorsanız aşağıdaki şekide gösterildiği gibi bir komut girmeniz gerekiyor.
dhcp server>add scope 10.1.3.0 255.255.255.0 “turkmcse 3.scope”
Yukarıdaki komutu çalıştırdıktan sonra eğer komut başarıyla yürütülmüşse “Command completed successfully” mesajını alırsınız. Bu komutu çalıştırarakturkmcse 3. scope isimli bir scope oluşturduk.(Şekil 34)
Şekil 34
Oluşturduğumuz bu scope’un IP adres aralığını tanımlaması yapmak için komut satırından scope düzeyine geçiyoruz.Bunu aşağıdaki komutu yazarak gerçekleştiriyoruz.
dhcp server>scope 10.1.3.0
Yukarıdaki komutu yazıp enter tuşuna basarsak komut satırı dhcp server scope> şeklini alacaktır.Bu bizin scope düzeyine geçtiğimizi gösterir.Şimdi bu scope için bir IP adres aralığı tanımlayalım.Bunun için aşağıdaki komutu çalıştırıyoruz.
dhcp server scope>add iprange 10.1.3.10 10.1.3.250
Böylece oluşturduğumuz turkmcse 3. scope adlı scope’da tanımlı IP adres aralığını 10.1.3.10 ile 10.1.3.250 arasında olacak şekilde ayarlamış olduk.Eğer oluşturduğunuz scope içinde istemcilere dağıtılmasını istemediğiniz IP adres aralığı vasa bunuda aşağıdaki komutu kullanarak belirliyorsunuz.
dhcp server scope>add excluderange 10.1.3.40 10.1.3.50
Netsh komut satırını kullanarak DHCP konsolunda gerçekleştirebildiğiniz tüm ayarları yapabilirsiniz.
Cisco Router’ın DHCP Relay Agent Olarak Konfigüre Edilmesi
Bu bölümde Cisco router’ların nasıl DHCP Relay Agent olarak konfigüre edileceğini inceleyeceğiz.Burada kullanılan komutlar Cisco router’larda geçerlidir (Cisco 2500 serisi).Eğer kullandığınız router farklı bir marka ise gerekli komut setlerini değiştirmeniz gerekebilir.
Öncelikle router’a bağlantı sağlanır.Bu bağlantıyı telnet yada konsol portundan gerçekleştirebilirsiniz.Bağlantı gerçekleştikten sonra User moda düşersiniz.User modundan Privileged moda geçmek için ise aşağıdaki komutu yazıp enter’a basıyoruz.
Router> Enable
Ardından privileged moda geçmek içi bir şifre tanımlanmışsa bu şifreyi giriyoruz.Şifreyi doğru girdikten sonra komut satırının aşağıdaki şekle dönüşmesi gerekiyor.
Router#
Privileged moddan konfigürasyon moduna geçiyoruz.Bunun için aşağıdaki komutu çalıştırıyoruz.
Router# config terminal
Enter configuration commands, one per line. End with CTRL/Z.
Router (config)#
Konfigürasyon moduna giriş yaptıktan sonra sırasıyla aşağıdaki iki komutu giriyoruz.
Router (config)# ip forward-protocol udp 67
Router (config)# ip forward-protocol udp 68
Bu komutlar router’a UDP protokolu 67 ve 68 nolu UDP portlarından gelecek broadcast mesajlarını geçirmesini söyler. Eğer bu komutlarda port numarasını belirtmezseniz router tüm broadcast mesajlarını geçirecektir ki bu durum istenmeyen bir durumdur.
Daha sonra aşağıdaki iki komutu girerek router’ın DHCP Relay Agent olarak çalışmasını sağlıyoruz.
Router (config)# interface ethernet 0
Router (config-if)# ip helper-address 10.1.1.1
Burada router’in ethernet 0 arayüzünün bağlı bulunduğu subnetdeki istemciler için DHCP Relay Agent görevi üstleneceğini varsayıyoruz.Ayrıca ikinci komutda girilen IP adresi ise kullanacağımız DHCP sunucunun IP adresidir.Yaptığımız değişikliklerin kalıcı olması için aşağıdaki komutları yazıp router’dan çıkıyoruz.
Router (config-if)# exit
Router (config)# exit
Router# copy running-config startup-config
Yorum Gönder